GENEL AF VE ÖZEL AF NEDİR?
Af, Türk Ceza Kanunu’nun 65.maddesinde düzenlenmiştir. Madde uyarınca iki türlü af bulunmaktadır. Bunlar genel af ve özel aftır.
Genel af halinde kamu davası düşecek ve hükmolunan cezalar bütün sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkacaktır. Genel af belirli suçlar için çıkartılabileceği gibi bütün suçları içine alacak şekilde de çıkartılabilir.
Özel af halinde ise hükmolunan hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebileceği gibi infaz kurumunda geçirilecek süre de kısaltılabilir ya da adlî para cezasına çevrilebilecektir. Genel aftan farklı olarak özel af halinde cezanın doğurduğu hukuki sonuçlar ortadan kalkmayacaktır. Özel af belirli bir grubu kapsayacak şekilde çıkarılabileceği gibi bir kişi için de çıkartılabilir.
Genel af ve özel affı birbirinden ayıran kaç kişiyi kapsadığı değil suçun sonucuna yaptığı etkidir.
GENEL AF İLGİLİSİNİ NASIL ETKİLEYECEKTİR?
Savcılık tarafından yürütülmekte olan soruşturmalar genel afla birlikte takipsizlikle sonuçlandırılacaktır.
Ceza mahkemelerinde dava açılmışsa bu devam eden davalar için genel afla beraber düşme kararı verilecektir.
Kesinleşen mahkumiyet kararları genel afla beraber tüm sonuçlarıyla ortadan kalkacağından infaz yapılmayacaktır.
Kişi eğer tutukluysa genel affın yasalaşması sonrası derhal tahliye edilecektir.
Genel af kapsamına giren suçlar adli sicil kaydından silinecektir. Aftan faydalananların sabıka kayıtlarından bu suçla ilgili düzenlemeler silinecektir.
Genel af kapsamında yer alan suçlar bakımından İnfaz Kanunu’nda düzenlenen tekerrür hükümleri uygulanmayacaktır.
Kamu görevlileri hakkında genel af kapsamındaki bir suçla ilgili olarak verilen disiplin cezaları da ortadan kalkacaktır.
ÖZEL AF İLGİLİSİNİ NASIL ETKİLEYECEKTİR?
Özel afla ceza ortadan kalkmayacaktır. Cezanın infazıyla ilgili olarak ya cezanın cezaevinde infazına bir son verilir ya infazın süresi kısaltılır ya da verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.
Özel aftan faydalananlar aynı suçu işlemeleri halinde tekerrür hükümleri uygulanabilecektir.
GENEL AF VE ÖZEL AF ÇIKARMA YETKİSİ HANGİ MAKAMA AİTTİR?
Yasama organı olan TBMM üye tam sayısının 3/5 çoğunluğuyla (en az 360 milletvekili) genel veya özel af çıkarma yetkisine sahiptir.
Anayasanın 104. maddesi uyarınca Cumhurbaşkanı sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebepleriyle belirli kişilerin cezalarını hafifletmek maksadıyla veya kaldırmak üzere özel af çıkarma yetkisine sahiptir.
AFTAN KİMLER FAYDALANAMAZ?
Anayasanın 169. maddesi uyarınca orman suçları için ne genel ne de özel af çıkartılamaz. Orman suçları kapsamında ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçlar yer almaktadır. Bu nitelikte bir suç işleyen kişi aftan faydalanamayacaktır.